Η επίσημη ονομασία είναι “ο Κεφαλινός”. Υπάγεται στο Δήμο Μεσσήνης. Η έδρα του Δήμου είναι στην κωμόπολη Μεσσήνη και ο Δήμος ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Πελοποννήσου. Κατά τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας με το σχέδιο “Καποδίστριας”, μέχρι το 2010, ο Κεφαλινός ανήκε στο Τοπικό Διαμέρισμα Κεφαλινού, του πρώην Δήμου ΙΘΩΜΗΣ του Νομού ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ.
Η περιοχή είναι Ορεινή - ημιορεινή, το κλίμα είναι υγρό λόγω του βουνού της Παναγιάς (ύψ.750μ) το οποίο υψώνεται προς ανατολάς με αποτέλεσμα να στερεί τον ήλιο. Σε ορισμένες περιοχές ανατέλλει στις 12 το μεσημέρι. Το χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 451 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, και απέχει από την Καλαμάτα 36 Χιλιόμετρα. Η σύνδεσή του με την Καλαμάτα γίνεται με ασφαλτοστρωμένο δρόμο μικρής χωρητικότητας. Επίσης με ασφαλτοστρωμένο δρόμο υπάρχει σύνδεση με τις μεγαλύτερες κωμοπόλεις, Μελιγαλά και Μεσσήνη. Στη Β.Δ. άκρη του χωριού υπάρχει ασφαλτόδρομος δρόμος που φθάνει μέχρι τη Δημοτική ενότητα Ρευματιά, και από εκεί στο Χρυσότοπο (Χρύσοβα). Πολλοί αγροτικοί δρόμοι προς διάφορες κατευθύνσεις οδηγούν σε καλλιεργήσιμες αγροτικές, κτηνοτροφικές αλλά και ημιορεινές περιοχές όπως στα καμινάκια, τη φτερόλακα, την Παναγιά, τον Αι Λιά κλπ. Οδηγίες για το πώς θα φτάσετε στο Τ.Δ. ‘’Κεφαλινός’’ θα βρείτε εδώ.
Το σύνολο των εκτάσεων που ανήκουν στο Τ.Δ. ‘’Κεφαλινός’’ φθάνει στα 14.553 Στρέμματα (1998 νόμος Καποδίστρια).Από αυτά δεν μπορούν να καθοριστούν ποια καλλιεργούνται ή είναι βοσκότοποι λόγω του ορεινού και δασώδους εδάφους. Επίσης οι εκτάσεις που καλύπτονται από νερό είναι ελάχιστες, τα δε κτίρια και οι εσωτερικοί δρόμοι είναι σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής οργάνωσης και μορφής.
Οι κάτοικοι του χωριού λόγω της μορφολογίας του εδάφους της περιοχής που ζουν, ασχολούνταν με την κτηνοτροφία , τη γεωργία , την αμπελουργία και τη δενδροκομία. Το κύριο προϊόν που παράγεται ακόμη και σήμερα είναι το λάδι. Η συγκομιδή του ελαιοκάρπου παλαιότερα ήταν μια δύσκολη υπόθεση. Ο κάθε παραγωγός ανάλογα με τον αριθμό των ελαιόδεντρων που είχε, έβρισκε και έκλεινε το προσωπικό που χρειάζονταν, το οποίο και απασχολούσε γι’ αυτό το σκοπό. Στο παρελθόν οι κάτοικοι του χωριού απασχολούνταν και με την αμπελοκαλλιέργεια.
Η παραγωγή εσπεριδοειδών είναι σχεδόν ανύπαρκτη, η δε παραγωγή των δημητριακών και κηπευτικών προϊόντων και φρούτων εξυπηρετεί τις ανάγκες αυτοκατανάλωσης, που πολλές φορές δεν μπορεί να τις καλύπτει. Παρόμοια είναι και η κτηνοτροφική παραγωγή σε γάλα και κρέας, όπως και η παραγωγή πουλερικών. Ιδιαίτερης ζήτησης είναι τα κάθε είδους χορταρικά προϊόντα, όπως τα άγρια χόρτα, η ρίγανη και το τσάι του βουνού από τις απόκρημνες κορφές των γύρω βουνών, της Παναγιάς, Καψάλας και Αι Λιά.
Εκτός από τα γιδοπρόβατα κάθε σπίτι είχε στο παρελθόν και τα ζωντανά του που τα χρησιμοποιούσε ως μεταφορικά μέσα, όπως το μουλάρι,το άλογο και το γαϊδούρι. Επιχειρώντας ένα παραλληλισμό μπορούμε να πούμε ότι τα ζώα αυτά ήταν τα σημερινά Ι.Χ. αυτοκίνητα με αντίστοιχη χρήση ανάλογα με το είδος του φορτίου, της εργασίας και της μεταφοράς που πραγματοποιούσαν.
Πριν από την κατοχή, Γαλλική εταιρεία εκμεταλλευόταν τα μεταλλεύματα της περιοχής και κυρίως Μαγγανίου και υπήρχαν αρκετές θέσεις εργασίας. Αυτά όμως έκλεισαν μετά την εξάντληση των αποθεμάτων.
ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΧΩΡΙΟΥ.
Το χωριό χρονολογείται από τον 11ο - 12ο αιώνα μ.Χ. και το όνομά του προέρχεται από τον πρώτο κάτοικο που φέρεται ότι ήταν ένας Νορμανδός τσιφλικάς που κατάληξε στην περιοχή και λεγόταν Κεφαλληνός.
Κατ άλλες πληροφορίες το χωριό υπάρχει από την αρχαιότητα. Ιδρύθηκε από Κεφαλλονίτες οι οποίοι είχανλ αναπτύξει εμπορικές συναλλαγές με την Μεσσηνία και δη την περιοχή της Ιθώμης, δια μέσου του λιμανιού της Κυπαρισσίας. Μάλιστα δε στους Ενετικούς κώδικες αναφέρεται με το όνομα Κεφαλλονίτσι. Ο δρόμος Κεφαλληνού - Καλογερέσι υπάρχει από τα χρόνια εκείνα και ξεκινούσε από το λιμάνι της Κυπαρισσίας.
Πρέπει να επισημανθεί ότι μέχρι το 1980 λεγόταν και γράφονταν ‘’ Κεφαλληνού’’ οι δε κάτοικοι έλεγαν ότι κατάγονται από ‘’του Κεφαλληνού’’. Στα πλαίσια όμως του εκσυγχρονισμού, της απλοποίησης και της εποχής των greeklis μετατράπηκε η ονομασία σε Kefalinos, με αποτέλεσμα να χαθεί η ιστορική ετυμολογία της λέξης και του ονόματος Κεφαλληνού. Έτσι σήμερα την εποχή της παγκοσμιοποίησης, η επίσημη ονομασία και γραφή του χωριού είναι ‘’Κεφαλινός’’ ή Kefalinos.
Ο ΟΙΚΙΣΜΟΣ της Λυκοβούνιστας
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το παλιό χωριό μέχρι το 500 μ.χ. ήταν χτισμένο στην πλαγιά του βουνού Αι Λιάς ( υψ. 750μ) ή Λυκοβούνιστα, περιοχή απόκρημνη, απόμακρη, σε μεγάλο υψόμετρο και δύσκολο πέρασμα για τον εχθρό. Θεωρούταν όμως κεντρικό σημείο για συγκεντρώσεις, εκδηλώσεις και λήψεις αποφάσεων. Ήταν το σημείο συνδέσμου των επαρχιών Μεσσήνης - Πυλίας και Τριφυλίας. Άγνωστο πότε, οι κάτοικοι έφυγαν από εκεί για διαφόρους λόγους προς διάφορες κατευθύνσεις. Μερικές δε οικογένειες κατευθύνθηκαν και εγκαταστάθηκαν στο Χωριό ''Κεφαλληνού''.
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Πότε κτίστηκε το χωριό είναι άγνωστο. Την εποχή της Ενετοκρατίας 1211-1668 δεν παρουσιάζεται πλούσια δραστηριότητα ή και να υπήρχε δεν έχει διασωθεί. Μόνο κάποιες αγοροπωλησίες με συμβόλαια.
Ακολουθούν τα χρόνια της τουρκοκρατίας 1669-1898. Οι πληροφορίες από το 1700 και μετά είναι αρκετές και αφορούν περισσότερο στην κανονική ζωή. Καθ όλη τη διάρκεια της Ελληνικής επανάστασης και έπειτα οι κάτοικοι δίνουν συνεχώς το παρόν με σημαντική προσφορά και θυσίες στους εθνικούς αγώνες.
Περί το 1821-1870 στην πάνω ρούγα του χωριού εγκαταστάθηκαν οικογένειες προερχόμενες απο τον παλαιότερο οικισμό, της πανηγυρίστρας που βρισκόταν στη Λυκουβίνιστα. Μάλιστα δε μέχρι το 1900 οι κάτοικοι της πάνω ρούγας θεωρούσαν ιδιοκτησία τους το νερό της πάνω βρύσης και δεν επέτρεπαν το πότισμα των κήπων των κατοίκων της κάτω ρούγας. Κατά την παράδοση στην κάτω ρούγα είχαν εγκατασταθεί οικογένειες πριν από το 1400 μ.χ.
Η ζωή του Χωριού την περίοδο αυτή είναι γνωστή περισσότερο από τα σπίτια των κατοίκων εκείνων πού πολέμησαν στο Μανιάκι και πού σώθηκαν μέχρι τη δική μας εποχή, είτε ως χαλάσματα είτε ως κατοικημένα ακόμα με μικρές επιδιορθώσεις. Όσα δε απ' αυτά κατοικούνται ακόμα και σήμερα είναι κτισμένα πανομοιότυπα. Παλιότερα όλα αυτά ήσαν σκεπασμένα με πλάκες, οι οποίες αντικαταστάθηκαν με κεραμίδια. Το εσωτερικό τους αποτελείται από δύο σχεδόν ίσα αδιαχώριστα μέρη. Τη γωνιά, πού δεν είναι πατωμένη και το πάτωμα, πού είναι λίγο ψηλότερο από τη γωνιά. Κάτω από το πάτωμα, είναι το κατώγι, πού αποθηκεύουν το άχερο και σταβλίζουν τα ζωντανά, τα βόδια κι' άλογο.
Το ανώγειο φωτίζεται από δύο μικρά παράθυρα, πού έχει στη μεσημβρινή πλευρά του, το ένα στη γωνιά και το άλλο στο πάτωμα, από δύο άλλα επίσης μικρά πού έχει στην ανατολική πλευρά κι' ένα ακόμα στη βορινή του πατώματος. Δεν είναι κτισμένα με άσβεστη άλλα με λασπόχωμα.
Το μήκος τους είναι περί τα 12 μ. και το πλάτος τους 6 μ. Μπροστά στο χωριό και ανατολικά υψώνεται το βουνό εκκλησία της Παναγίας με την ονομασία "Κατάθεση Τίμιας Ζώνης".
Υπάρχουν άφθονα και κρυστάλλινα νερά τα οποία πηγάζουν από τις βρύσες που βρίσκονται στα τρία ακραία σημεία του χωριού. Οι βρύσες αυτές στολίζονται με μεγάλα, δροσερά και σκιερά πλατάνια. Πρόκειται για την Πάνω Βρύση. Πηγάζει από την πλαγιά του βουνού Καψάλα που ήταν κτισμένη με δύο πέτρινα καμάρια, εκ των οποίων σήμερα σώζεται το ένα, την Πέρα βρύση, που υπολογίζεται ότι είναι άνω των 700 ετών και αποτελείται από δύο πηγές και την Κρύα Βρύση που πηγάζει κάτω από το ιερόν της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου. Υπάρχουν βέβαια και άλλες μικρότερες πηγές με τρεχούμενα νερά, στην περιοχή του Γαύρου, στον Κάνελο κ.α.
Στο χωριό δεν υπήρχαν καφετέριες και κέντρα διασκέδασης. Υπήρχαν οι ‘’Ρούγες’’ Δηλαδή θέσεις σε δρόμους όπου συγκεντρώνονταν οι άνθρωποι της γειτονιάς, κυρίως γυναίκες, τις απογευματινές ή βραδυνές ώρες της ημέρα και έλεγαν τους καημούς και τα ντέρτια τους.
ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ - ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΝΤΑΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΙΡΕΣΗ.
Το χωριό αναφέρεται ως οικισμός της περιοχής στην απογραφή του πληθυσμού από τους Ενετούς το 1690, με 34 οικογένειες και 106 άτομα.
Η πληθυσμιακή εξέλιξη του χωριού από το 1821-1971 έχει ως εξής:
Έτος Κάτοικοι
1879 362
1889 382
1896 352
1907 431
1920 480
1928 480
1940 470
1951 464
1961 401
1971 286
1981 -
1991 -
2001 191
2011 129
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια συνεχής και επικίνδυνη μείωση του πληθυσμού, φαινόμενο της αστυφιλίας. Τα ονόματα των Παρέδρων που υπηρέτησαν στο Δήμο Ιθώμης μέχρι το 1914 ως εκπρόσωποι του Χωριού.
ΠΡΟΕΔΡΟΙ
α/α Ονοματεπώνυμο Όν.πατρός Έτος γέν.
1. Ντελλής Ιωάννης
2. Κατσιάρας Βασίλειος Παναγ. 1832
3. Νταβίλλας Γεώργιος Δήμος 1854
4. Κορμάς Παναγιώτης Ηλίας 1858
5. Μπαλαφούτης Ιωάννης Χρήστος 1865
6. Σκρεπετός Πανάγος Γεώργιος 1869
7. Κορμάς Γεώργιος Θεόδωρος 1870
Τα ονόματα των προέδρων που υπηρέτησαν στην κοινότητα του Χωριού μετά το 1914 που καταργήθηκαν οι Δήμοι είναι:
α/α Ονοματεπώνυμον Όν. Πατρός Χρ.υπ
01. Νταβίλλας Γεώργιος Δήμος 1927
02. Παπαδόπουλος Κων/νος Δημήτριος
03. Νταβίλλας Ιωάννης Πανάγος 1918
04. Νταβίλλας Διονύσιος Νικόλαος 1867
05. Κορμάς Περικλής Ηλίας 1869
06. Σκρεπετός Ηλίας Δημήτριος 1949
07. Κορμάς Δημήτριος Αριστείδης
08. Κωνσταντόπουλος Κων. Χριστόφ.
09. Νταβίλλας Ιωάννης Διονύσιος
10. Νταβίλλας Ευστάθιος Αριστείδης
11. Κορμάς Αλέξανδρος Γεώργιος 1950
12. Νταβίλλας Θεόδωρος Κων/τίνος 1956
13. Νταβίλλας Περικλής Κων/τίνος 1954
14. Παπαδόπουλος Γεώργιος Δημήτριος 1958
15. Κορμάς Κωνσταντίνος Κων/ντίνος 1969
16. Κανελλόπουλος Επαμειν. Δημήτριος 1960
17. Νταβίλλας Ιωάννης Κων/τίνος 1967
18. Σκρεπετός Ιωάννης Δημητρίου 1953
19. Δαβίλλας Ηλίας Νικολάου 1964
20. Δελλής Ηλίας Αθανάσιος 1991
21. Κορμάς Ηλίας Ιωάννης 1982
Το 2010 (Ν.3852/1010, ΦΕΚ 1292/11-8-2010) στα πλαίσια της ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης , έγινε αναδιοργάνωση των Περιφερειών και Δήμων. Ο Δήμος Ιθώμης υποβιβάστηκε σε Δημοτική Ενότητα υπαγόμενη στο Δήμο Μεσσήνης και το Τ.Δ. Κεφαλινού ονομάστηκε Τοπική Κοινότητα ( Τ.Κ. Κεφαλινού) υπαγόμενη πλέον στη Δημοτική Ενότητα Ιθώμης.
Οι πρόεδροι της Τ.Κ. Κεφαλινού είναι :
1010 -2014………………….
2014- μέχρισήμερα…………………..
ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ - ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ
1. Το χωριό Κεφαλινού είναι η πατρίδα του ήρωα του 1821 Ηλία Κορμά, οπλαρχηγού των Κοντοβουνίων και εξέχουσας μορφής της περιοχής. Σκοτώθηκε με άλλους συμπατριώτες και επτά (7) ακόμη συγχωριανούς του στην μάχη στο Μανιάκι.
2. Δέκα (10) και πλεον ατομα, κάτοικοι του χωριού έπεσαν υπέρ πατρίδος σε διάφορους πολέμους και μάχες το 1912-13, 1922, 1940-41 και αλλού
3. Ο Βασίλειος Κ. Δαβίλας τίμησε το δικαστικό σώμα στα δύσκολα χρόνια της κατοχής γιατί ήταν ανακριτής στην υπόθεση της κλοπής της Γερμανικής σημαίας από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης που είχαν κλέψει οι Γλέζος - Σιάντος.
Ο Διοικητής της Γκεστάμπο, Τόϋμπελ, είπε στους δικαστικούς οτι αν δεν βρεθούν οι ένοχοι θα το πληρώσει ο Αθηναϊκός λαός. Το πόρισμα που τελικά βγήκε ήταν τέτοιο που δεν δεν μπορούσαν οι κατακτητές να ζητήσουν ευθύνες. Δηλαδή απαλλακτικό για τους Αθηναίους. Γι αυτό το λόγο η ενέργεια του αυτή θεωρήθηκε ιδιαίτερα ηρωική. Επιπλέον υπήρξε συγγραφέας πολλών νομικών έργων και συνεργάτης σε περιοδικά.
ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ.
01 Ο Άγιος Νικόλαος Πολιούχος του Χωριού .
02 Η Παναγία Στο ομώνυμο Βουνό Κατάθεση Τίμιας Ζώνης
03 Ο Άγιος Νικόλαος Παρεκκλήσι, στην Πάνω Ρούγα
04 Ο Άγιος Δημήτριος Παρεκκλήσι, εντός του χωριού:
05 Ο Άγιος Αθανάσιος Παρεκκλήσι, στην Κρύα Βρύση:
06 Ο Άγιος Θεόδωρος Εξωκκλήσι,
07 Η Αγία Παρασκευή Εξωκκλήσι,
08 Ο Άγιος Γεώργιος Νεκροταφείο του χωριού.
09 Ο Άγιος Κωνσταντίνος Εξωκκλήσι
10 Ο Άγιος Νικόλαος Εξωκκλήσι
ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΟΙ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ.
1 Παπαδόπουλος Νικόλαος 1833-1833
2 Κυριαζής Δημήτριος 1834 - 1870
3 Παπαδόπουλος Ευστάθιος, Δημητρίου 1861 - 1880
4 Παπαδόπουλος Παναγιώτης, Δημητρίου 1884 - 1941
5 Παπαδόπουλος Ηλίας, Ευσταθίου 1900 - 1928
6 Κορμάς Κωνσταντίνος, Αριστείδη 1924 - 1888
7 Παπαδόπουλος Περικλής, Κων/νου 1926 - 1944
8 Κορμάς Ηλίας, Γεωργίου 1944 -1964
9 Κορμάς Κωνσταντίνος, Γεωργίου 1950 -1983
10 Κυριαζής Κων/νος, Γεωργίου 1959
11 Σκρεπετός Βασίλειος, Σταύρου 1978
12 Αναστόπουλος Δημήτριος, Χρήστου 1978
Ορισμένοι από αυτούς εκτός από του Κεφαλινού υπηρέτησαν και υπηρετούν και σε ενορίες άλλων χωριών.
ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Το χωριό ηταν σε αριθμο κατοικων ένα απο τα μεγαλύτερα της περιοχης πριν αλλά και μετα την επανασταση του 1821.Η φύση του εδάφους, οι κλιματολογικές συνθήκες κα η ελλείψεις σε μέσα παραγωγής ανάγκασαν τις νεαρές ηλικίες να το εγκαταλείπουν το κυρίως μετά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση η οποία παρείχε πράγματι σπουδαίες γνώσεις. Οι ακουραστοι αυτοι δάσκαλοι που πέρασαν απο το χωριό, παρά τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης τους, προσέφεραν αξιοθαυμαστες υπηρεσίες και γι αυτό πρέπει να αναφερθούν.
Δάσκαλοι - Διευθυντές
α/α Ονοματεπώνυμον Χρο. Καταγωγή
01. Τετραδάκης 1878 Λέζη
02. Αλμπανάκης Παναγιώτης 1886 Βαρυμπόπι
03. Παναγόπουλος Γεώργιος - Μούστα
04 .Ρουμελιώτης Σωτήριος - Τόσκεσι
05. Πετρόπουλος Γεώργιος - Μαυρομμάτι
06. Νταβίλλας Κωνσταντίνος - Κεφαλινού
07. Παπαμπέης Παρασκευάς - Μαγούλα
08. Σκρεπετός Δημήτριος - Κεφαλινού
09. Γιωργάντα Αριστέα 1935 Κατσαρού
10. Κοτσινονός Δημήτριος 1939 Σκάλα
11. Μπαλοπούλου Πηνελόπη 1948 Μαυρομμάτι
12. Χατζοπούλου Γεωργία 1949 Οιχαλία
13. Παπαδόπουλος Κων. 1960 Μαυρομμάτι
14. Δαβίλλας Παρασκευάς 1963 Κεφαλινού
15. Τσεκουράς Παναγιώτης 1967 Κεφαλινού
16. Τσεκουρά Ευθυμία - Κεφαλινού
Είναι και άλλοι που δεν αναφέρονται διότι υπηρέτησαν περιορισμένο χρονικό διάστημα. Επίσης άλλοι χρησιμοποιήθηκαν αν και δεν ήταν δάσκαλοι αλλά διέθεταν κάποια εμπειρία και θεωρούνταν εγγράμματοι.
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ-ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ.
1. Ιθώμη (Αρχαία Μεσσήνη) : Προς ανατολάς του χωριού και σε απόσταση τεσσάρων (4) περίπου χιλιομέτρων βρίσκεται το όρος Ιθώμη στην κορυφή του οποίου υπήρχε το ιερό του Ιθωμάτα Δία. Σύμφωνα με την παράδοση ο Δίας γεννήθηκε εκεί και ανατράφηκε από τις νύφες Ιθώμη και Νέδα. Η Αρχαία Μεσσήνη βρίσκεται στους πρόποδες του ιερού βουνού Ιθώμη. Η αρχαία Μεσσήνη είναι γνωστή από την ιστορία ιδιαίτερα δε από τους πολέμους μεταξύ Μεσσηνίων και Λακεδαιμονίων. Εδώ έχτισε το φρούριο ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας (369 π.Χ.), μετά τη μάχη των Λεύκτρων (371 π.Χ.) που σήμανε το τέλος της Σπαρτιατικής επικυριαρχίας στην Πελοπόννησο. Σήμερα μπορεί κανείς να δει τα αρχαία τοίχοι που σώζονται σε πολύ καλή κατάσταση, ιδιαίτερα δε την πύλη προς την Αρκαδιά (Κυπαρισσία). Επίσης μετά από πρόσφατες ανασκαφές ήρθε στο φως ολόκληρη η αρχαία Μεσσήνη και η οποία είναι επισκέψιμη. Ιδιαίτερα αναφέρονται εκτός των τειχών, το στάδιο, το θέατρο, κλπ.
2. Ο Πύργος : Στο κέντρο που χωριού βρίσκεται η ''πλατεία'' που ονομάζεται ‘’Πύργος’’. Η ονομασία προέρχεται από το σπίτι του Αγά που κατοικούσε κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Ακόμη και σήμερα φαίνεται γραμμένη η χρονολογία κατασκευής,(1747) και διάφορα άλλα σημάδια της εποχής εκείνης.
3. Το Δενδράκι: Στον προαύλιο χώρο του σπιτιού του οπλαρχηγού της επανάστασης του 1821 Ηλία Κορμά βρισκόταν το αιωνόβιο και ιστορικό ΄΄Δενδράκι’’ που είχε φυτρώσει στη μέση ενός πλακόστρωτου αλωνιού, σε μια βραχώδη τοποθεσία. Εκεί ήταν ο τόπος σύναξης των κατοίκων όπου χόρευαν, γλεντούσαν και αστειεύονταν πολλές φορές αναλόγως των περιστάσεων. Κάτω από τον ίσκιο του δένδρου συναντιόντουσαν οι καπεταναίοι, συνεδρίαζαν και έπαιρναν αποφάσεις. Στους κλώνους του δένδρου κρεμούσαν τα όπλα και τα φυσεκλίκια τους.
4. Το γεφύρι της Μαυροζούμενας: Είναι το αρχαιότερο εν λειτουργία γεφύρι της Ευρώπης – με νέα επίστρωση – και ενώνει τα γύρω χωριά. Από εκεί περνούσαν οι πιστοί που τελούνταν τα μυστήρια της Ανδανίας. Με τις αρχαίες γέφυρες του Άργους και Ελευσίνας, είναι περίπου της ίδιας χρονολογίας. Είναι το το πλέον αξιοσημείωτο αρχαίο γεφύρι της Ελλάδας. Το ενδιαφέρον στοιχείο της τεχνικής του είναι ότι ουσιαστικά είναι τριπλό, έχει τρεις γέφυρες που σχηματίζουν το σχήμα ενός Υ. Ονομάζεται «δυωφίρι της Μαυροζούμαινας». Βρίσκεται στο χωριό Νεοχώρι πάνω στο δρόμο πού συνδέει το χωριό με την κωμόπολη Μελιγαλά. Είναι το αρχαιότερο δείγμα γέφυρας με αυτήν την δομή στην Ελλάδα καθώς χρονολογείται από την εποχή του Επαμεινώνδα, όταν ελευθερώθηκε η Μεσσηνία. Το γεφύρι χρησιμοποιείται σήμερα, παρά το μικρό πλάτος
5. Πηγάδα: Το 1944, στον εμφύλιο, μετά την αποχώρηση των κατακτητών από την περιοχή, έγινε η μάχη του Μελιγαλά στην οποία επεκράτησε ο ΕΛΑΣ. Ακολούθησαν εκτελέσεις αιχμαλώτων ταγμάτων ασφαλείας και κάποιων αμάχων της περιοχής στην θέση '' Πηγάδα''. Τα ονόματα των φονευθέντων, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και άτομα από το χωριό Κεφαλινού, αναγράφονται στο μνημείο που έχει αναγερθεί εκεί, ενώ ένας μεγάλος Σταυρός έχει υψωθεί σε παρακείμενο λόφο και είναι εμφανής από μακρυά.
6. Αντιομονάστηρο: Νότια του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Μεσσήνης και κοντά στο χωριό Μαγγανιακός, είναι κτισμένη η μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, γνωστή ως «Ανδρομονάστηρο», που αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα μεσοβυζαντινά μνημεία της περιοχής. Κατά μία εκδοχή πήρε αυτή την ονομασία για να ξεχωρίζει από τη γειτονική, γυναικεία, βυζαντινή μονή της Ζωοδόχου Πηγής. Αναφέρεται ως «Ανδριομονάστηρο»ή, «Ανδρικομοναστήρι» ή ή «Ανδρονικομονάστηρο».
Το συγκρότημα των κτισμάτων της μονής είναι ένα ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό σύνολο με φρουριακό χαρακτήρα. Αποτελείται από το καθολικό στο νοτιανατολικό τμήμα του περιβόλου, τα κελιά και τους πύργους στα βόρεια και τα δυτικά, και από τον τοξωτό πυλώνα που ήταν η από βορρά παλαιά είσοδος της μονής. Σήμερα η είσοδος γίνεται από τη βόρεια πλευρά, ενώ υπάρχει και βοηθητική είσοδος στη νότια.
Στο κέντρο του υψώνεται κομψός αθηναϊκού τύπου τρούλος με ψηλό τύμπανο. Σε μεταγενέστερη εποχή προσκολλήθηκε μία ακόμα πτέρυγα στα βόρεια, που απολήγει σε παρεκκλήσιο, και ένας εξωνάρθηκας στα δυτικά, που συμπληρώνεται με ένα τμήμα στη νότια πλευρά του κυρίως ναού. Ο αρχικός ναός χρονολογήθηκε από μελετητές στα τέλη του 12ου αιώνα. Ωστόσο, βαριά επιχρίσματα δεν επιτρέπουν την ακριβέστερη χρονολόγηση. Στο ναό βρίσκονται εντοιχισμένα γλυπτά μέλη που ανήκουν γενικά στη μέση βυζαντινή εποχή.
7. Παναγιά: Το πανηγύρι του Χωριού είναι η πιο σημαντική εκδήλωση που γίνεται εδώ και πολλά χρόνια στο χωριό. Είναι το πανηγύρι της Παναγίας στις 31 Αυγούστου που εορτάζεται η κατάθεση της’’ τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου’’.
Από πολύ πρωί εκείνη τη μέρα, ανήμερα της Παναγιάς, μεγάλοι και μικροί ανεβαίνουν στη κορυφή του ομωνύμου βουνού για να λειτουργηθούν. Έχουν το ετήσιο πανηγύρι τους. Από πότε καθιερώθηκε τούτο είναι άγνωστο. Σύμφωνα με το έθιμο κάθε σπίτι γιομίζει από μουσαφίρηδες που συνήθως είναι συγγενείς, οι γνωστοί αλλά και φίλοι από τα γύρω χωριά. Δεν έρχονται μόνο για να διασκεδάσουν αλλά και να ιδούν από κοντά τα αγαπημένα τους πρόσωπα, έστω και μια φορά το χρόνο. Δεν υπάρχει ταχύτερος και αμεσότερος τρόπος επαφής εκείνη την εποχή .
Μια βδομάδα νωρίτερα κάθε σπίτι φροντίζει να προμηθευτή κάθε τι απαραίτητο και που δεν έχει, για το πανηγύρι . Απαραίτητο θύμα σχεδόν θα είναι για κείνη τη μέρα μια στερφόγιδα και κοντά σ' αυτή για τα σπίτια, πού λογαριάζουν, ότι θα έχουν πολλούς μουσαφίρηδες, θα είναι κι' άλλο σφαχτό, αρνί ή γουρουνόπουλα.Oι μαγαζάτορες εφοδιάζουν το μαγαζί τους με ότι μπορούν να ξοδέψουν κι' οτιδήποτε χρειάζεται για να εξυπηρετήσουν τους πανηγυριώτες. Απαραίτητο συμπλήρωμα είναι οι οργανοπαίχτες κι' ακόμα μια αρτίστα, πού τραγουδάει κι' ακκίζεται πάνω στο πρόχειρο παλκοσένικο χτυπώντας ρυθμικά το ντέφι της .
Οι συγχωριανοί και οι ξένοι μαζεύονται ύστερα από το μεσημεριανό φαγητό στο προαύλιο των μαγαζιών και το στήνουν στο χορό μέχρι που να κόψη η νύχτα και κει τραγουδούν ή χορεύουν κουτσοπίνοντας το αγνό πιοτό, το κρασάκι, πού είναι παραγωγή του τόπου. Οι πραματευτάδες κάτω από τη λάμπα της ασετιλίνης, διαλαλούν με στεντόρεια φωνή τα εμπορεύματα τους προσπαθώντας να προσελκύσουν την προσοχή κυρίως των πιτσιρικάδων ώστε να αγοράσουν όλα τα καλούδια που διαθέτουν όπως γλειφιτζούρια, τσατσάρες, σφυρίχτρες, κοκοράκια.
Το πανηγύρι του χωριού είναι ένα από τα καλά έθιμα και εορτάζεται μια φορά το χρόνο. Έτσι δίνεται ή ευκαιρία σ' όλο το συγγενολόι να δει ό ένας τον άλλο, να φάνε, να γλεντήσουν μαζί και να πού έξω φτώχεια.
ΤΟΠΩΝΎΜΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ.
1.Ράμα ή Ραμοβούνι: Σε μικρή απόσταση από το χωριό Κεφαλινού και πολύ κοντά στο χωριό Μίλα, υπήρχε κατά την Τουρκοκρατία ένας μικρός οικισμός που λεγόταν Ράμα ή Ραμοβούνι που σαν τοπωνύμιο σώζεται μέχρι σήμερα. Εκεί, κατά το 1770 γεννήθηκε ο Γέρος του Μωριά Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Το χωριό καταστράφηκε πριν ή μετά την επανάσταση του 1769-1770 στα Ορλοφικά.
2. Κοντοβούνια: Το μεταβυζαντινό όνομα Κοντοβούνια, με τη στενή του έννοια, χαρακτηρίζει το βόρειο μέρος της οροσειράς της Κυπαρισσίας, ενώ με την ευρύτερη, ολόκληρη την ίδια ορεινή περιοχή νότια του μεσσηνιακού αυλώνα. Απ' αυτό παράγεται τοπικό εθνικό Κοντοβουνήσιος/ Κοντοβουνήσος, το οποίο καθίσταται επώνυμο που σχηματίζει ανδρωνυμικό Κοντοβουνήσαινα. Κατά τη Δεύτερη Τουρκοκρατία τα Κοντοβούνια, ήταν ένα από τα τέσσερα τμήματα που αποτελούσαν το βιλαέτι της Αρκαδίας. Η ευρύτερη περιοχή των Κοντοβουνίων, ποτέ στο παρελθόν δεν αποτέλεσε ενιαία διοικητική ενότητα. Στην Ενετοκρατία συμβάλλουν εκεί τα όρια Αρκαδίας, Ανδρούσας, Μεθώνης και Ναβαρίνου. Στη Δεύτερη Τουρκοκρατία τα βιλαέτια Αρκαδίας, Ανδρούσας, Ιμπλακίων και Ναβαρίνου και στη σύγχρονη εποχή οι μεσσηνιακές επαρχίες Τριφυλίας, Μεσσήνης και Πυλίας. Παρ' όλα αυτά, η τοπική ενότητα των Κοντοβουνίων μπορεί να αποκατασταθεί με όρους γεωγραφίας, όπως η εδαφική μορφολογία και η φυσιογνωμία του οικοσυστήματος. Εκεί στα κοντοβούνια που περιλαμβανόταν και το χωριό Κεφαλινού, οι κλέφτες αλύγιστοι και ατρόμητοι έδωσαν πολλές μάχες με τον κατακτητή με τελευταία την πιο σκληρή και ιστορική τη μάχη στο Μανιάκι.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ( σόγια).
Δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία πριν απο το 1830 προκειμενου να καθοριστούν με ακρίβεια οι οικογένειες. Με βαση ορισμένα στοιχεία απο την παράδοση και τα μητρώα της κοινότητας απο το έτος 1830 και μετά μπορούν σήμερα να προσδιοριστούν οι οικογένειες που εγκαταστάθηκαν, μεταδημοτευσαν ή εξαφανίστηκαν με την πάροδο του χρόνου. Αυτές είναι :
Αναστοπουλαίων
Ντελαίων
Σκρεπεταίων
Κορμαίων
Νταβιλλαίων
Ντριζαίων
Κωνσταντοπουλαίων
Γιαννακοπουλαίων
Τζαβελλαίων
Κωστοπουλαίων
Καναλλοπουλαίων
Μπαλαφουταίων
Γιαννακοπουλαίων ή Πουτουγαίων(
Τσεκουραίων
Γιανναραίων
Κακκιναίων
Γιαννακοπουλαίων (Πάνω Ρούγας)
Μεγαίων
Πανουσαίων
Κατσιαραίων
Κυριαζαίων
Παπαδοπουλαίοι
Γαλανοπουλαίων
Γιαννοπουλαίων
Γκούμα
Ζαμπάρα
ΠΑΛΑΙΑ ΚΤΙΣΜΑΤΑ.
Τα πιο παλιά κτίρια που υπάρχουν μέχρι σήμερα στο χωριό είναι σπίτια που κατοικήθηκαν απο το 1830 και μετά. Τα περισσότερο κατασκευάστηκαν απο Λαγκαδινούς μάστορες. Είναι χτισμένα με πέτρες, που αφθονούν στην περιοχή και λάσπη από άμμο και ασβέστη. Η σκεπή συνεχιζόταν από ξυλουργούς με ξυλεία από κορμούς δένδρων των δασών της περιοχής οι οποίοι ήταν πολύ σκληροί και ανθεκτικοί που άντεχαν για 200-300 χρόνια. Τόσο δε σκληρά ήταν τα ξύλα που για να να τα καρφώσουν χρησιμοποιούσαν ειδικά καρφιά με τετραγωνικό ή τριγωνικό κεφάλι γιατί οι Πρόκες του εμπορίου δεν τα τρυπούσαν. Οι διαστάσεις των σπιτιών ήταν 6χ10 ή 8χ12 μέτρα με κατώγι και πάτωμα. Εσωτερικά ήταν σχεδόν ελεύθερο με πάτωμα και γωνιά . Στη γωνία άναβαν τη φωτιά και ο καπνός που ανερχόταν ελεύθερα και έβγαινε μέσα από τα κεραμίδια.
ΠΡΟΣΩΠΙΚΌΤΗΤΕΣ
Το χωριό ανέδειξε πάρα σημαντικές προσωπικότητες που διακρίθηκαν ή διακρίνονται στο κοινωνικό, επιστημονικό και επαγγελματικό πεδίο της κοινωνίας μας όπως Ιατροί, Νομικοί ( Δικαστικοί, Δικηγόροι κλπ), Εκπαιδευτικοί όλων των Βαθμίδων, Στρατιωτικοί (όλων των κλάδων των Ε.Δ), Εκκλησιαστικοί Λειτουργοί κ.α. Όλοι αυτοί μέσα από την προσφορά τους και τη δράση τους τίμησαν και τιμούν τον τόπο καταγωγής τους.
ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΛΛΟΝΕΣ- ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ.
1. Υπέροχο είναι το οδοιπορικό της ανάβασης στην Παναγιά την ημέρα του Πανηγυριού. Το ξεκίνημα αρχίζει από τα χαράματα, πριν καλά -καλά φέξει, τότε που βασιλεύει μια απόλυτη ησυχία. Στην αρχή ροδίζει η αυγή πριν καλά - καλά βγει ο ήλιος να τα βάψει όλα ρόδινα, τότε που όλα τα πουλιά οδηγημένα από τον Αόρατο Μαέστρο αρχίζουν να κελαηδούν με ένα σωρό μελωδίες, όπως τα μέλη μιας μεγάλης χορωδίας, χαιρετώντας τη μέρα που έρχεται.
Οι μυρωδιές από τους σκίνους, τις μυρτιές, τα πουρνάρια , τα σπάρτα , τα αγριόχορτα και τις φασκομηλιές γεμίζουν τον αέρα και δηλώνουν το μεγαλείο της φύσης.
Μια ματιά ολόγυρα από την κορυφή του βουνού, και μπορεί να δει κάποιος τα γύρο υψώματα, τα χωριά της περιοχής αλλά και μακριά στον ορίζοντα προς την ανατολή τη Θάλασσα. Επίσης, με δέος μπορεί να ακούσει τις προσευχές, τις παρακλήσεις και τις ψαλμωδίες από την εκκλησιά της Παναγιάς !...
2. Άφθονα κρυστάλλινα νερά αναβλύζουν από τις τρείς κύριες βρύσες που βρίσκονται σε τρία σημεία του χωριού. Μεγάλα και σκιερά πλατάνια παρέχουν προστασία και δροσίζουν τους κατοίκους το καλοκαίρι. Τα νερά κυλούν στην πλαγιά του βουνού ποτίζοντας τους κήπους οι οποίοι με διάφορα δένδρα πρασινίζουν την περιοχή. Διάφορες φυσικές ή τεχνητές βρυσούλες του χωριού όπως στο Γαύρο, τον Κάνελο, στην και στου Λύκου Βρύση. Όλες αυτές και άλλες μικρότερες ποτίζουν ακόμη και σήμερα πλατύφυλλα αιωνόβια δένδρα δημιουργώντας απαράμιλλες φυσικές καλλονές και ειδυλλιακές πλαγίες με διάφορα δένδρα και θάμνους.
Ο συντάκτης
Π. Κορμάς
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ.
1. https://www.facebook.com/KatoBoutaina/posts/559373284132700
O Δήμος Ιθώμης το 1998 με το νόμο Καποδίστρια : Διαμέρισμα Πληθυσμός Έκταση 5.Κεφαλληνού 191 κάτοικοι και έκταση 14.553 στρέμματα
2. Blog Kefalinou: http://kefalinou.blogspot.gr
3. Blog Dabilaioiιι : http://davillas.blogspot.gr
4. Ο Κων/νος Κορμάς από Κεφαλληνού έχει γράψει το βιβλίο με τίτλο: ¨Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΙΝΟΥ¨ και με υπότιτλο Ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία,Καλαμάτα Νοέμβριος 1996.
5. Αντρομονάστηρο:http://www.deltionchae.org/index.php/deltion/article/viewFile/643/612.pdf
5. Μαυροζούμενα : http://lyrasi.blogspot.gr/2012/04/blog-post_21.html
7.Κοντοβούνια:http://www.dimos-pylou-nestoros.gr/dimos/medieval-messinia/close-mountains.html
Την ανάρτηση αυτή την πήραμε από το blog:
1 σχόλιο:
Πολύ καλά κάνατε που αναφέρατε τουλάχιστον τη διεύθυνση από την οποία πήρατε το κείμενο για την Ιστορία του χωριού "Κεφαλληνού" https://kefalinou.blogspot.com/2012/12/blog-post.html#more
Υπόψη σας ότι απαιτείται και έγγραφη συγκατάθεση του συντάκτη.
Δημοσίευση σχολίου